Nowa konstytucja wprowadza system prezydencki, znosi Senat, ogranicza liczbê pos³ów w Sejmie do 200 oraz reformuje s±downictwo. Dodatkowo proponuje bezprogowe referenda gminne, zachêcaj±c do ogólnonarodowej debaty nad przysz³o¶ci± kraju.
System prezydencki – silne przywództwo
Nowy ustrój polityczny przewiduje wzmocnion± rolê prezydenta, który stanie siê g³ównym organem w³adzy wykonawczej. Jako g³owa pañstwa i szef rz±du, prezydent zyska znacz±cy wp³yw na funkcjonowanie pañstwa, zarz±dzaj±c wewnêtrzn± i zewnêtrzn± polityk± kraju. Oto kluczowe zmiany:
Prezydent jako g³owa pañstwa i szef rz±du
Prezydent bêdzie odpowiedzialny za nominowanie ministrów i cz³onków rz±du, którzy bêd± odpowiadaæ wy³±cznie przed nim. Istnieje mo¿liwo¶æ rozwa¿enia, czy pozostawiæ funkcjê premiera, który by³by mianowany i odwo³ywany przez prezydenta, czy sam prezydent bezpo¶rednio stanie na czele rz±du.
Kontrola nad administracj± i wojskiem
Prezydent bêdzie sprawowaæ pe³n± kontrolê nad administracj± rz±dow±, si³ami zbrojnymi oraz s³u¿bami specjalnymi. To umo¿liwi bardziej scentralizowane zarz±dzanie, zapewniaj±c wiêksz± stabilno¶æ i sprawno¶æ dzia³ania pañstwa.
Wybory i odpowiedzialno¶æ prezydenta
Kadencja i warunki wyborcze
Prezydent bêdzie wybierany w wyborach powszechnych na piêæ lat, z mo¿liwo¶ci± jednej reelekcji. Kandydaci musz± spe³niaæ okre¶lone warunki, takie jak posiadanie obywatelstwa polskiego, ukoñczone 35 lat oraz pe³nia praw obywatelskich.
Odpowiedzialno¶æ konstytucyjna
Prezydent bêdzie podlega³ odpowiedzialno¶ci konstytucyjnej przed Trybuna³em Stanu w przypadku naruszenia konstytucji lub pope³nienia przestêpstwa. Mo¿liwe bêdzie przeprowadzenie impeachmentu, je¶li Sejm uzyska zgodê Trybuna³u Konstytucyjnego.
Reforma parlamentu i s±downictwa
Nowa konstytucja przewiduje zmniejszenie liczby pos³ów w Sejmie do 200, co ma zwiêkszyæ efektywno¶æ legislacyjn±. Senat zostanie zlikwidowany, co upro¶ci proces uchwalania ustaw.
Reforma s±downictwa
Kluczowym elementem bêdzie równie¿ g³êboka reforma systemu s±downictwa, która ma na celu zwiêkszenie jego niezale¿no¶ci i skuteczno¶ci. Przewiduje siê uproszczenie procedur oraz wzmocnienie odpowiedzialno¶ci sêdziów.
Referenda gminne
Zgodnie z nowymi za³o¿eniami, referenda gminne bêd± odbywaæ siê bez progów frekwencyjnych, co umo¿liwi wiêksz± partycypacjê obywatelsk± na poziomie lokalnym. Obywatele bêd± mieli wiêkszy wp³yw na decyzje dotycz±ce swoich gmin i lokalnych spo³eczno¶ci.
Podsumowanie
Proponowane zmiany maj± na celu wzmocnienie pozycji prezydenta, uproszczenie procesów legislacyjnych oraz zwiêkszenie partycypacji obywatelskiej. To jedynie zarys reform, który ma zapocz±tkowaæ szerok± debatê nad przysz³o¶ci± ustrojow± Polski.